W zależności od rodzaju dokonywanych czynności, ich koszty potrafią być bardzo zróżnicowane - od kilku do nawet kilkudziesięciu tysięcy złotych. Wynika to z faktu iż notariusz, poza swoim wynagrodzeniem oraz obliczonym od niego podatkiem VAT, jest płatnikiem podatku od czynności cywilnoprawnych oraz płatnikiem podatku od spadków i darowizn. Oznacza to, że oblicza, pobiera i wpłaca na rachunek właściwego urzędu skarbowego podatek pobrany od strony czynności. Poza podatkami notariusz pobiera od stron również opłaty sądowe za wnioski o wpis do ksiąg wieczystych, którą następnie przekazuje właściwemu sądowi rejonowemu, opłatę za pobranie odpisów ksiąg wieczystych, opłaty za umieszczenie wypisów aktów w Centralnym Repozytorium Elektronicznych Wypisów Aktów Notarialnych oraz opłaty za zarejestrowanie aktu poświadczenia dziedziczenia w Rejestrze Spadkowym.
Przy dokonywaniu czynności notarialnych notariusz pobiera:
a) od umowy sprzedaży:
- nieruchomości, rzeczy ruchomych, prawa użytkowania wieczystego, własnościowego spółdzielczego prawa do lokalu mieszkalnego, spółdzielczego prawa do lokalu użytkowego oraz wynikających z przepisów prawa spółdzielczego prawa do domu jednorodzinnego oraz prawa do lokalu w małym domu mieszkalnym - 2%,
- innych praw majątkowych - 1%,
b) od umów zamiany, dożywocia, o dział spadku, o zniesienie współwłasności oraz darowizny:
- przy przeniesieniu własności nieruchomości, rzeczy ruchomych, prawa użytkowania wieczystego, własnościowego spółdzielczego prawa do lokalu mieszkalnego, spółdzielczego prawa do lokalu użytkowego oraz wynikających z przepisów prawa spółdzielczego: prawa do domu jednorodzinnego oraz prawa do lokalu w małym domu mieszkalnym - 2%,
- przy przeniesieniu własności innych praw majątkowych - 1%,
c) od umowy ustanowienia odpłatnego użytkowania, w tym nieprawidłowego, oraz odpłatnej służebności - 1%,
d) od umowy pożyczki oraz depozytu nieprawidłowego - 0,5%,
e) od ustanowienia hipoteki:
- na zabezpieczenie wierzytelności istniejących - od kwoty zabezpieczonej wierzytelności - 0,1%,
- na zabezpieczenie wierzytelności o wysokości nieustalonej - 19 zł,
f) od umowy spółki - 0,5 %.
a) przy umowie sprzedaży - wartość rynkowa rzeczy lub prawa majątkowego;
b) przy umowie zamiany:
- lokalu mieszkalnego stanowiącego odrębną nieruchomość lub własnościowego spółdzielczego prawa do lokalu mieszkalnego na taki lokal lub prawo do lokalu - różnica wartości rynkowych zamienianych lokali lub praw do lokali,
-w pozostałych przypadkach - wartość rynkowa rzeczy lub prawa majątkowego, od którego przypada wyższy podatek;
c) przy umowie darowizny - wartość długów i ciężarów albo zobowiązań przejętych przez obdarowanego;
d) przy umowie dożywocia - wartość rynkowa nieruchomości lub prawa użytkowania wieczystego;
e) przy umowie o zniesienie współwłasności lub o dział spadku - wartość rynkowa rzeczy lub prawa majątkowego nabytego ponad wartość udziału we współwłasności lub spadku;
f) przy ustanowieniu odpłatnego użytkowania, w tym również nieprawidłowego oraz odpłatnej służebności - wartość świadczeń użytkownika bądź osoby, na rzecz której ustanowiono służebność, za okres, na jaki prawa te zostały ustanowione;
g) przy umowie pożyczki i umowie depozytu nieprawidłowego - kwota lub wartość pożyczki albo depozytu, a w przypadku umowy określającej, że wypłata środków pieniężnych nastąpi niejednokrotnie i ich suma nie jest znana w chwili zawarcia umowy - kwota każdorazowej wypłaty środków pieniężnych;
h) przy umowie spółki:
- przy zawarciu umowy - wartość wkładów do spółki osobowej albo wartość kapitału zakładowego,
- przy wniesieniu lub podwyższeniu wkładów do spółki osobowej albo podwyższeniu kapitału zakładowego - wartość wkładów powiększających majątek spółki osobowej albo wartość, o którą podwyższono kapitał zakładowy,
- przy dopłatach - kwota dopłat,
- przy pożyczce udzielonej spółce przez wspólnika - kwota lub wartość pożyczki,
- przy oddaniu spółce rzeczy lub praw majątkowych do nieodpłatnego używania - roczna wartość nieodpłatnego używania, którą przyjmuje się w wysokości 4% wartości rynkowej rzeczy lub prawa majątkowego oddanego do nieodpłatnego używania,
- przy przekształceniu lub łączeniu spółek - wartość wkładów do spółki osobowej powstałej w wyniku przekształcenia albo wartość kapitału zakładowego spółki kapitałowej powstałej w wyniku przekształcenia lub połączenia,
- przy przeniesieniu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej rzeczywistego ośrodka zarządzania spółki kapitałowej lub jej siedziby - wartość kapitału zakładowego;
i) przy ustanowieniu hipoteki - kwota zabezpieczonej wierzytelności.
Wartość rynkową przedmiotu czynności cywilnoprawnych określa się na podstawie przeciętnych cen stosowanych w obrocie rzeczami tego samego rodzaju i gatunku, z uwzględnieniem ich miejsca położenia, stanu i stopnia zużycia, oraz w obrocie prawami majątkowymi tego samego rodzaju, z dnia dokonania tej czynności, bez odliczania długów i ciężarów.
Notariusze są płatnikami podatku od dokonanej w formie aktu notarialnego: darowizny, umowy nieodpłatnego zniesienia współwłasności lub ugody w tym przedmiocie, umowy nieodpłatnego ustanowienia służebności oraz umowy nieodpłatnego ustanowienia użytkowania.
Wysokość podatku ustala się w zależności od grupy podatkowej, do której zaliczony jest nabywca. Zaliczenie do grupy podatkowej następuje według osobistego stosunku nabywcy do osoby, od której lub po której zostały nabyte rzeczy i prawa majątkowe.
2) do grupy II – zstępnych rodzeństwa, rodzeństwo rodziców, zstępnych i małżonków pasierbów, małżonków rodzeństwa i rodzeństwo małżonków, małżonków rodzeństwa małżonków, małżonków innych zstępnych;
3) do grupy III – innych nabywców,
przy czym za rodziców uważa się również przysposabiających, a za zstępnych także przysposobionych i ich zstępnych.
Ponadto w grupie I wyróżnia się tzw. grupę "zerową", która obejmuje małżonka, zstępnych, wstępnych, pasierba, rodzeństwo, ojczyma i macochę, którzy są zwolnieni od podatku z tytułu nabycia własności rzeczy lub praw majątkowych, jeżeli:
- zgłoszą nabycie własności rzeczy lub praw majątkowych właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego w terminie 6 miesięcy od dnia powstania obowiązku podatkowego oraz, w przypadku gdy przedmiotem nabycia tytułem darowizny lub polecenia darczyńcy są środki pieniężne, których wartość doliczona do wartości majątku nabytego dotychczas od tej samej osoby w roku, w którym nastąpiło ostatnie nabycie, i w okresie 5 lat poprzedzających ten rok przekracza kwotę 36.120,00 zł, - udokumentują ich otrzymanie dowodem przekazania na rachunek płatniczy nabywcy, na jego rachunek, inny niż płatniczy, w banku lub spółdzielczej kasie oszczędnościowo-kredytowej lub przekazem pocztowym.
Podatek oblicza się od nadwyżki podstawy opodatkowania ponad kwotę wolną od podatku, według następującej skali:
|
Notariusz pobiera opłaty sądowe od wniosków o wpis w księdze wieczystej. Pobrane przez notariusza opłaty sądowe przekazywane są na rachunki bankowe sądów właściwych do rozpoznania wniosku o wpis w księdze wieczystej:
1) opłatę stałą w kwocie 200 złotych pobiera się od wniosku o wpis w księdze wieczystej własności, użytkowania wieczystego lub ograniczonego prawa rzeczowego, chyba że przepis szczególny stanowi inaczej,
2) jeżeli wniosek dotyczy wpisu udziału w prawie, pobiera się część opłaty stałej proporcjonalną do wysokości udziału, nie mniej jednak niż 100 złotych.
3) od wniosku o wpis w księdze wieczystej własności, użytkowania wieczystego lub spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu na podstawie dziedziczenia, zapisu lub działu spadku albo zniesienia współwłasności pobiera się jedną opłatę stałą w wysokości 150 złotych niezależnie od liczby udziałów w tych prawach.
4) opłatę stałą w kwocie 150 złotych pobiera się od wniosku o wpis:
a) własności, użytkowania wieczystego, spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu nabytego w wyniku podziału majątku wspólnego po ustaniu wspólności majątkowej między małżonkami;
b) własności nieruchomości rolnej o powierzchni do 5 ha;
c) praw osobistych i roszczeń;
d) zmiany treści ograniczonych praw rzeczowych;
5) opłatę stałą w kwocie 100 złotych pobiera się od wniosku o:
a) założenie księgi wieczystej;
b) połączenie nieruchomości w jednej księdze wieczystej, która jest już prowadzona, niezależnie od liczby łączonych nieruchomości;
c) odłączenie nieruchomości lub jej części;
d) sprostowanie działu I-O;
e) wpis ostrzeżenia o niezgodności stanu prawnego ujawnionego w księdze wieczystej z rzeczywistym stanem prawnym;
f) dokonanie innych wpisów, poza określonymi powyżej;
6) od wniosku o wykreślenie wpisu pobiera się połowę opłaty należnej od wniosku o wpis.
TAKSA NOTARIALNA (Rozporządzenie Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 czerwca 2004 roku w sprawie maksymalnych stawek taksy notarialnej)
Zgodnie z ustawą z dnia 14 lutego 1991 r. Prawo o notariacie, notariuszowi za dokonanie czynności notarialnych przysługuje wynagrodzenie określone
na podstawie umowy ze stronami czynności, nie wyższe niż maksymalne stawki taksy notarialnej właściwe dla danej czynności, szczegółowo określone w rozporządzeniu Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 czerwca 2004 r. w sprawie maksymalnych stawek taksy notarialnej. Wynagrodzenie notariusza uzależnione jest od wartości przedmiotu, rodzaju dokonywanej czynności i stopnia jej zawiłości, poniesionego przez notariusza nakładu pracy, czasu, który przeznaczył na jej dokonanie oraz powinno uwzględniać interes społeczny polegający na zagwarantowaniu należytego dostępu do czynności notarialnych.
Treść rozporządzenia znajdziecie Państwo na stronie Internetowego Systemu Aktów Prawnych.
ZWOLNIENIE Z KOSZTÓW
Zgodnie z treścią art. 6 ustawy z dnia 14 lutego 1991 r. Prawo o notariacie, strona czynności notarialnej, która nie jest w stanie bez uszczerbku utrzymania koniecznego dla siebie i rodziny, ponieść kosztów wynagrodzenia notariusza, może wystąpić do sądu rejonowego właściwego ze względu na jej miejsce zamieszkania, z wnioskiem o zwolnienie z części lub całości wynagrodzenia notariusza. Sąd, po ustaleniu, że zachodzi potrzeba dokonania czynności, uwzględnia wniosek i wyznacza notariusza. Koszt wynagrodzenia notariusza ponosi w takiej sytuacji Skarb Państwa.
Przedstawione powyżej informacje mają charakter uproszczony i nie uwzględniają wszystkich aspektów, które bierzemy pod uwagę przy obliczaniu kosztów. W celu uzyskania wyceny konkretnej czynności notarialnej, prosimy o kontakt osobisty, telefoniczny lub za pośrednictwem poczty elektronicznej.
Udzielanie informacji i wyjaśnień przez notariusza w zakresie planowanej czynności notarialnej jest bezpłatne.
szkurlatowicz@notar.pl
Plac Kupiecki 14
22-100 Chełm
Kancelaria Notarialna
Jakub Szkurłatowicz
Notariusz