Kancelaria Notarialna w Chełmie Jakub Szkurłatowicz Notariusz

Nabywanie nieruchomości przez cudzoziemców reguluje ustawa z dnia 24 marca 1920 roku. W myśl jej przepisów, nabycie przez cudzoziemca nieruchomości oraz prawa użytkowania wieczystego, co do zasady, wymaga zezwolenia ministra właściwego do spraw wewnętrznych. Dotyczy to również osób prawnych mających siedzibę za granicą oraz osób prawnych z siedzibą w Polsce, ale kontrolowanych przez cudzoziemców. Ograniczeniom podlega też nabycie przez cudzoziemca udziałów lub akcji w spółkach będących właścicielami lub użytkownikami wieczystymi nieruchomości położonych w Polsce.

Należy zaznaczyć przede wszystkim, że w zakresie objętym ww. ustawą obywatele państw EOG i Konfederacji Szwajcarskiej nabywają nieruchomości w Polsce na takich samych zasadach jak obywatele polscy.

Do państw Europejskiego Obszaru Gospodarczego należą: Austria, Belgia, Bułgaria, Chorwacja, Cypr, Czechy, Dania, Estonia, Finlandia, Francja, Grecja, Hiszpania, Holandia, Irlandia, Islandia, Liechtenstein, Litwa, Luksemburg, Łotwa, Malta, Niemcy, Norwegia, Polska, Portugalia, Rumunia, Słowacja, Słowenia, Szwecja, Węgry oraz Włochy.

Osoby posiadające, poza polskim, obywatelstwa również innych państw, są traktowane wyłącznie jako obywatele polscy i również nie podlegają żadnym ograniczeniom. Muszą jednak wykazać swoje obywatelstwo ważnym polskim dokumentem tożsamości lub zaświadczeniem wydanym przez wojewodę.

Dla pozostałych cudzoziemców, zwolnione z obowiązku uzyskania zezwolenia jest:

- nabycie samodzielnego lokalu mieszkalnego,

- nabycie samodzielnego lokalu użytkowego o przeznaczeniu garażowym lub udziału w takim lokalu, jeżeli jest to związane z zaspokojeniem potrzeb mieszkaniowych nabywcy lub właściciela nieruchomości lub samodzielnego lokalu mieszkalnego;

- nabycie nieruchomości przez cudzoziemca zamieszkującego w Rzeczypospolitej Polskiej co najmniej 5 lat od udzielenia mu zezwolenia na pobyt stały lub zezwolenia na pobyt rezydenta długoterminowego Unii Europejskiej;

- nabycie przez cudzoziemca będącego małżonkiem obywatela polskiego i zamieszkującego w Rzeczypospolitej Polskiej co najmniej 2 lata od udzielenia mu zezwolenia na pobyt stały lub zezwolenia na pobyt rezydenta długoterminowego Unii Europejskiej nieruchomości, które w wyniku nabycia stanowić będą wspólność ustawową małżonków;

- nabycie przez cudzoziemca nieruchomości, jeżeli w dniu nabycia jest uprawniony do dziedziczenia ustawowego w rozumieniu prawa polskiego po zbywcy nieruchomości, a zbywca nieruchomości jest jej właścicielem lub wieczystym użytkownikiem co najmniej 5 lat;

- nabycie przez osobę prawną kontrolowaną przez cudzoziemca, na jej cele statutowe, nieruchomości niezabudowanych, których łączna powierzchnia w całym kraju nie przekracza 0,4 ha na obszarze miast;

- nabycie nieruchomości przez cudzoziemca, będącego bankiem i jednocześnie wierzycielem hipotecznym, w trybie przejęcia nieruchomości na własność w wyniku bezskutecznej licytacji w postępowaniu egzekucyjnym;

- nabycie lub objęcie przez bank będący osobą prawną prawną kontrolowaną przez cudzoziemca akcji lub udziałów w spółce, o której mowa w art. 3e ww. ustawy, w związku z dochodzeniem przez ten bank roszczeń wynikających z dokonanych czynności bankowych,

przy czym zwolnienia te nie obejmują nieruchomości położonych w strefie nadgranicznej. Oznacza to, że nabycie nieruchomości w strefie nadgranicznej przez obywatela państwa, które nie jest członkiem EOG ani nie jest obywatelem Szwajcarii, wymaga zezwolenia ministra właściwego ds. wewnętrznych.

Strefa nadgraniczna w województwie lubelskim obejmuje następujące gminy:

- w powiecie bialskim: Biała Podlaska (m.p.), Biała Podlaska, Janów Podlaski, Kodeń, Konstantynów, Leśna Podlaska, Piszczac, Rokitno, Sławatycze, Sosnówka, Terespol, Terespol (m.), Tuczna, Zalesie,

- w powiecie chełmskim: Białopole, Chełm, Chełm (m.p.), Dorohusk, Dubienka, Kamień, Ruda Huta, Sawin, Żmudź,

- w powiecie hrubieszowskim: Dołhobyczów, Horodło, Hrubieszów, Hrubieszów (m.), Mircze, Trzeszczany, Uchanie, Werbkowice,

- w powiecie tomaszowskim: Bełżec, Jarczów, Lubycza Królewska, Łaszczów, Telatyn,Tomaszów Lubelski, Tomaszów Lubelski (m.), Ulhówek,

- w powiecie włodawskim: Hanna, Hańsk, Włodawa, Włodawa (m.), Wola Uhruska, Wyryki.

Zezwolenia ministra w żadnym z przypadków nie wymaga nabycie spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu.

Nieco odmienne zasady dotyczą nabywania nieruchomości przez cudzoziemców w drodze dziedziczenia - przepisów ustawy nie stosuje się do nabycia nieruchomości w drodze dziedziczenia lub zapisu windykacyjnego przez osoby uprawnione do dziedziczenia ustawowego. Jeżeli prawo właściwe dla dziedziczenia nie przewiduje dziedziczenia ustawowego, do oceny, czy nabywca nieruchomości jest osobą uprawnioną do dziedziczenia ustawowego, stosuje się prawo polskie.

W przypadku dziedziczenia na podstawie testamentu, konieczne jest uzyskanie zezwolenia - w przeciwnym razie nieruchomość trafi do spadkobiercy ustawowego.